PHP’de Operatörler

PHP dersleri serimizin bu bölümünde basit 4 işlem yapabileceğimiz matematiksel operatörlere, çeşitli kontrollerde kullanacağımız karşılaştırma operatörlerine ve mantıksal operatörlere göz atacağız. PHP’de Değişken ve Sabit Kullanımı konulu bir önceki yazımızı da incelemeyi unutmayın.

Matematiksel Operatörler

Toplama, çıkarma, çarpma, bölme ve mod alma gibi matematiksel işlemleri yapacağımız bu operatörler matematiğin temeline dayanan oldukça basit ifadelerden oluşmaktadır.

• Toplama işlemi +
• Çıkarma işlemi –
• Çarpma işlemi *
• Bölme işlemi /
• Mod işlemi %

Kullanımı oldukça basit olan bu operatörler için çeşitli örnekleri aşağıda bulabilirsiniz.

// echo ile matematiksel operatörlerin kullanımı
echo 1 + 1; // 2
echo 5 * 100; // 500
echo 2 * (5 + 5); // 20

// Değişkenler ile matematiksel operatörlerin kullanımı
$sayi1 = 5;
$sayi2 = 10;

$toplam = $sayi1 + $sayi2; // 15
$carpim = $sayi1 * $sayi2; // 50
$sonuc = $sayi1 + ($sayi2 - $sayi1); //10

// Mod alma işlemi
$sayi1 = 5;
$sayi2 = 10;

$sonuc = $sayi1 % $sayi2; // 5

Atama Operatörleri

PHP’de temel atama operatörü olarak tek eşittir = kullanılır. Bu öperatör ile mantıksal olarak sağdaki değeri soldaki değere atamış oluruz. Ayrıca = ile matematiksel operatörleri beraber kullanarak işlemlerimizi daha hızlı yapabiliriz. Bu operatörleri aşağıdaki şekilde listeleyebiliriz.

• += Operatörü: $a += $b şeklinde kullanılır ve $a = $a + $b işlemini ifade eder.
• -= Operatörü: $a -= $b şeklinde kullanılır ve $a = $a - $b işlemini ifade eder.
• *= Operatörü: $a *= $b şeklinde kullanılır ve $a = $a * $b işlemini ifade eder.
• /= Operatörü: $a /= $b şeklinde kullanılır ve $a = $a / $b işlemini ifade eder.
• %= Operatörü: $a %= $b şeklinde kullanılır ve $a = $a % $b işlemini ifade eder.

Karşılaştırma Operatörleri

Birden fazla değeri karşılaştırmamıza olanak sağlayan bu operatörler ile çeşitli kontrolleri yapabiliriz. Örneğin $sayi1 ve $sayi2 değişkenlerine ait değerlerin birbirine eşit olup olmadığını kontrol edebiliriz. Bu operatörlerin listesini aşağıda bulabilirsiniz.

• == Eşittir Operatörü: $a == $b şeklinde ifade edilir.
• === Denktir Operatörü: $a === $b şeklinde ifade edilir.
• != Eşit Değildir Operatörü: $a != $b şeklinde ifade edilir.
• <> Eşit Değildir Operatörü: $a <> $b şeklinde ifade edilir.
• !== Denk Değildir Operatörü: $a !== $b şeklinde ifade edilir.
• < Küçüktür Operatörü: $a < $b şeklinde ifade edilir.
• > Büyüktür Operatörü: $a > $b şeklinde ifade edilir.
• < Küçüktür Operatörü: $a < $b şeklinde ifade edilir.
• <= Küçük ve Eşittir Operatörü: $a <= $b şeklinde ifade edilir.
• >= Büyük ve Eşittir Operatörü: $a >= $b şeklinde ifade edilir.

Nasıl çalıştıklarını merak ediyorsanız işte size birkaç örnek;

$sayi1 = 10;
$sayi2 = 10;
// Her iki değişkenin değeri de 10 olduğu için karşılaştırma uygulanırsa sonuç true olacaktır.

$sayi1 = 10;
$sayi2 = 15;
// 10 değeri 15 ten küçük olduğu için ifade karşılanmayacak ve sonuç false olacaktır.

Mantıksal Operatörler

Birden fazla karşılaştırma ifadesini beraber kullanıp çoklu kontrol ve karşılatırmalar yapabilmek için bu operatörleri kullanırız.

• && Operatörü: ve anlamını taşır, birden fazla karşılaştırma işleminde tüm karşılaştırmalar true ise sonucu true döner.
• || Operatörü: veya anlamını taşır, birden fazla karşılaştırmadan sadece birinin sonucu true ise sonucu true döner.
• ! Operatörü: değilse anlamını taşır, ifade sonucu false ise sonucu true döner. Yani değilse sorusunu sorar.

$sayi1 = 10;
$sayi2 = 10;
$sayi3 = 15;

// $sayi1 == $sayi2 %% $sayi3 > $sayi1
// Burada her iki karşılaştırma da true döneceği için kullanmış olduğumuz && operatörü sonucu da true dönecektir.

Bir Değer Arttırma veya Azaltma

PHP’de tam sayı bir değişkeni bir değer arttırmak yada azaltmak için kısayol olarak kullanabileceğimiz ++ ve -- operatörleri mevcuttur. Örneğin;

$sayi = 10;
// $sayi değişkenini bir değer arttırmak için
$sayi = $sayi + 1;
// şeklinde uzunca yazmak yerine kısaca
$sayi++;
// kullanabiliriz.